Geert Mak Volgorde van de boeken

In "Epiloog' richt Geert Mak zich, net zoals in "Grote verwachtingen' zich tot een denkbeeldige geschiedenisstudent uit 2069: "Als een donderslag bij heldere hemel waren wij aan de beurt. Wij, de zondoorstoofde generaties van deze decennia, werden in het voorjaar van 2020 plotseling uit onze roes wakker geschopt en proefden voorzichtig het woord "noodlot' op onze tong."Wie had kunnen denken dat Mak zo snel al zou moeten getuigen van de grootste maatschappelijke ontwrichting sinds de Tweede Wereldoorlog? Oorlogen en epidemieën zijn vanouds de grootste gevaren die de mens bedreigen. Geen Europeaan die dacht een van beide nog mee te zullen maken in ons deel van de wereld, in de huidige tijd – totdat de coronapandemie uitbrak. Plotseling werden ook wij in het welvarende Europa geconfronteerd met een gigantisch gevaar. De hele samenleving kwam tot stilstand.

Een verbluffende geschiedenis van ons heden, waarin de eerste twee decennia van dit meest fragiele en beladen nieuwe millennium worden onderzocht.Dit is het vervolg op het immens succesvolle in 2004 verschenen 'In Europa'. Waar bij 'In Europa' de focus ligt op de in zoveel opzichten gruwelijke 20ste eeuw, getekend door twee wereldoorlogen, gaat 'Grote verwachtingen' over de eerste twee decennia van de eenentwintigste eeuw.Geert Mak schetst de sfeer en stemming tijdens de eeuwwisseling, het optimisme dat toen hoogtij vierde maar gaandeweg verdween, de gevoelens rond de invoering van de euro, de gevolgen van de aanslag op de Twin Towers, de toestand in Oost-Europa en Rusland, de bankencrisis, de Verenigde Staten, Noord- versus Zuid-Europa en de zich aandienende vluchtelingencrisis.

Neerslag van een jaar lang reizen langs plaatsen die een belangrijke rol hebben gespeeld in de geschiedenis van Europa van de twintigste eeuw.

Neerslag van een jaar lang reizen langs plaatsen die een belangrijke rol hebben gespeeld in de geschiedenis van Europa van de twintigste eeuw.

Dit is het verhaal van Jan Six, zijn familie en zijn vele levens. Zijn portret geldt als het mooiste dat zijn vriend Rembrandt ooit maakte, het hangt – uniek – nog steeds in het familiehuis aan de Amstel. Jan kende iedereen in het 17e-eeuwse Amsterdam, van Vondel tot Spinoza. Maar wat ging er werkelijk om in het hoofd van deze 17e-eeuwse patriciër en kunstverzamelaar? Zijn kladboek is bewaard gebleven in het rijke familiearchief: duizenden aantekeningen, variërend van recepten, anekdotes en godsdienstige beschouwingen tot zeldzaam schunnige grappen. Na hem kwamen nieuwe mannen: binnen de familie Six heet de oudste zoon van de oudste zoon altijd weer Jan Six, tot de dag van vandaag. Ze werden burgemeester en wetenschapper, ze verwierven grote rijkdom en strompelden soms ook weer gebocheld, arm en eenzaam door het leven. Het is allemaal verstopt in datzelfde familiehuis: in eindeloze correspondenties, door vier eeuwen heen, over kleine en grote zaken – zelfs met George Washington – in dagboeken en notities en in alles wat de Sixen verder bewaarden, tot hun balboekjes toe. De levens van Jan Six is het verhaal van een Amsterdamse elitefamilie door vier eeuwen heen. Het is tegelijk het verhaal van de stad en de tijdgeest, van ambities en beperkingen, van grandeur en de eeuwige angst voor de neergang.

Mak volgt het spoor van de legendarische schrijver John Steinbeck, die in het najaar van 1960 met zijn poedel Charley een ontdekkingsreis maakte dwars door Amerika. Steinbeck beschreef zijn tocht in de klassieker "Reizen met Charley". Precies vijftig jaar later maakt Mak diezelfde reis, maar nu met de ogen van 2010. Wat is de afgelopen halve eeuw in de Amerikaanse steden en dorpen veranderd? Welke dromen joegen de Amerikanen al die eeuwen na? Wat is ervan terechtgekomen? Wat rest er nog van het Beloofde Land waartegen ooit de hele wereld opkeek? En wat bindt Amerika en Europa nog in de eenentwintigste eeuw?

Dit is het verhaal over een stad en een brug. Over het lotenmeisje, de sigarettenjongens en de beste zakkenrollers van Europa. Over de parapluhandelaar die Engeland een proces wil aandoen. Over familie en godsdienst. Over eer als je zo arm bent als een kerkrat. Over gezond verstand en de verleidingen van fundamentalisme en geweld. Over leven met de moed der wanhoop.

In dit boekje geeft Mak zijn visie op de laatste twee maanden van 2004. De tijd van de moord op Theo van Gogh en de onderduik van Ayaan Hirsi Ali, de tijd van brandstichtingen in moskeeen, kerken en scholen, de tijd van discussies over de islam en over de integratie van allochtonen, met name Marokkanen, in de Nederlandse samenleving, en de tijd waarin het begrip 'vrijheid van meningsuiting' onderwerp van debat werd.

Neerslag van een jaar lang reizen langs plaatsen die een belangrijke rol hebben gespeeld in de geschiedenis van Europa van de twintigste eeuw.