Adriaan Van Dis Volgorde van de boeken

Analytische annotatie: Een negenjarige jongen wordt een zomer lang ondergebracht in het huis van zijn grootouders. Daar ontwikkelt hij een hechte band met de eigenzinnige dienstbode.

De aasgieren zweven boven de republiek Nederland. Na een verpletterend warme zomer wordt het land voor het eerst in zijn geschiedenis getroffen door een orkaan. De gepensioneerde bibliothecaris Jákob Hemmelbahn is getuige van een lokale ramp waarbij tientallen mensen omkomen. Wegkijken en ontkennen is van hogerhand tot kunst verheven. Als zoon van Hongaarse vluchtelingen herinnert het meebuigen en in de pas lopen met de nieuwe orde hem aan zijn jeugd onder een communistisch regime. Hij wil de verhalen van de overlevenden optekenen maar wordt daarbij gehinderd door een dreigende censor. Jákob sjoemelt, komt in opstand en droomt van grootse daden.0'KLIFI' is een allegorie over een veranderend Nederland, hoe nuance ondergronds is gegaan en redelijkheid schiftte tot haat. Maar bovenal is het een roman over luisteren, de kracht van verhalen, lastige vriendschappen en liefde.

In ‘Vijf vrolijke verhalen’ verkent en verfrist Adriaan van Dis de thema’s die hem blijven bezighouden: de omgang met vluchtelingen zoals we die kennen uit ‘De wandelaar’; de rol van een goedwillende Europeaan, reizend door een conflictgebied in de Hoorn van Afrika; en de wanen van een door oorlogsherinneringen geplaagde vader. Ook bezingt hij het kustdorp van zijn jeugd – de plaats waar voor hem alles begon. Er wordt met een excentrieke dame in de tijd gereisd. Vijf keer wordt de lezer opgetild, vervoerd en aan het denken gezet. ‘Vijf vrolijke verhalen’ markeert veertig jaar schrijverschap.

In het buitengebied is een roman over alleen wonen. Een schrijver heeft zich gevestigd in een afgelegen vallei - ver van de stad en zijn vrienden. De stilte is tastbaar. In de lente hoort hij de vliesjes van de haagbeuk knappen, maar het sterkst klinkt een tergende binnenstem die de man confronteert met zijn angsten en obsessies.Van Dis toont in deze roman-in-verhalen hoe kwetsbaar eenzaamheid kan zijn en hoe obsessief het verlangen naar de dood. Ook geeft hij in In het Buitengebied een prachtig tijdsbeeld van een veranderend Nederland. Niet altijd even vrolijk, al weet Van Dis het met zijn ironie en zelfspot gelukkig licht te houden. Ja, vrolijk zelfs.

Wilde je altijd al weten wat grote schrijvers als Adriaan van Dis of Connie Palmen schreven toen ze nog ploeterende, ongepubliceerde twintigers waren? Gekrenkt en hongerig verschijnt in boekvorm als de twintigste editie van Das Magazin! Verwacht 264 pagina’s met veel drama, seks en frustratie, in de nooit eerder verschenen vroege schrijfsels van auteurs als Arjen Lubach, Astrid Roemer en J.M.A. Biesheuvel.

Na een lang leven van zwijgen en buitensluiten begint een moeder opeens te praten tegen haar zoon – aarzelende ontboezemingen over grensoverschrijdende liefde, verraad en drie oorlogen. Hij, een romanschrijver, mag haar biograaf worden, maar er is een voorwaarde: hij moet haar een zachte dood bezorgen. Ik kom terug is een tragikomedie over het woeste leven van een vrouw die terugkijkt op haar eeuw.

Adriaan van Dis woonde ruim zeven jaar in Parijs en nog steeds voelt hij zich verbonden met die stad en probeert hij de helft van zijn tijd er door te brengen. Hij huurt er een chambre de bonne, waar een deel van zijn boeken staat en van waaruit hij door de stad wandelt – week in week uit. Hij is er onzichtbaar en verkent wijken waar gewoonlijk geen toeristen komen. Voor hem is Parijs een altijd veranderende stad: gekleurd, verscheurd en vol verborgen geschiedenissen. Hij gaat mee uit boksen met de zoon van zijn werkster uit Sri Lanka, bezoekt het variété met een verlepte danseres, dwaalt met oude getuigen langs beladen adressen en kijkt achter de luiken waar de illegalen werken. Het nieuwe Europa voltrekt zich voor zijn ogen. Van Dis wandelt om het avontuur en doet daarvan verslag in dagboek en verhalen. In Stadsliefde brengt hij het beste bijeen. Deze uitgave bevat een register om met Adriaan van Dis mee te kunnen wandelen en fietsen.

Een Zuid-Afrikaanse en een Nederlandse man, veertig jaar geleden betrokken bij het verzet tegen de Apartheid, halen hun banden weer aan.

Een man krijgt bij een brand een hond in zijn schoot geworpen. Een hond die een andere wereld voor hem opent: die van vluchtelingen, illegalen en zwervers. Het verandert Parijs, het verandert de man: hij wil helpen, goed doen. Maar alles wat hij doet pakt anders uit.