Białoszewski Miron Boeken

On August 1, 1944, Miron Białoszewski, later to gain renown as one of Poland’s most innovative poets, went out to run an errand for his mother and ran into history. With Soviet forces on the outskirts of Warsaw, the Polish capital revolted against five years of Nazi occupation, an uprising that began in a spirit of heroic optimism. Sixty-three days later it came to a tragic end. The Nazis suppressed the insurgents ruthlessly, reducing Warsaw to rubble while slaughtering some 200,000 people, mostly through mass executions. The Red Army simply looked on. Białoszewski’s blow-by-blow account of the uprising brings it alive in all its desperate urgency. Here we are in the shoes of a young man slipping back and forth under German fire, dodging sniper bullets, collapsing with exhaustion, rescuing the wounded, burying the dead. An indispensable and unforgettable act of witness, A Memoir of the Warsaw Uprising is also a major work of literature. Białoszewski writes in short, stabbing, splintered, breathless sentences attuned to “the glaring identity of ‘now.’” His pages are full of a white-knuckled poetry that resists the very destruction it records. Madeline G. Levine has extensively revised her 1977 translation, and passages that were unpublishable in Communist Poland have been restored.

Innovative and playful, the poetry of Miron Białoszewski is celebrated in this comprehensive collection of new translations, showcasing his unique style and significant contributions to postwar Polish literature. Known for his challenging yet rewarding work, Białoszewski's poems, short prose, and original playlets reflect a rich literary heritage alongside contemporaries like Miłosz and Szymborska. Translators Clare Cavanagh and Alissa Valles present the first full-length English collection, capturing the essence of Białoszewski's artistic journey from his debut to later volumes.

W roku setnych urodzin Mirona Białoszewskiego Jakub Pszoniak przygotowuje w serii 44. Poezja polska od nowa wybór Z dnia robię noc. To nowe otwarcie serii, w której wcześniej ukazały się m.in. książki: Zuzanny Ginczanki, Jarosława Iwaszkiewicza, Anny Kamieńskiej, Tadeusza Nowaka, Władysława Sebyły, Anny Świrszczyńskiej i Adama Ważyka.

Czternasty tom Utworów zebranych Mirona Białoszewskiego zawiera blisko sześćset niepublikowanych i rozproszonych wierszy i tekstów kabaretowych poety z ostatniego okresu twórczości, zapoczątkowanego przeprowadzką na Saską Kępę i powrotem do pisania wierszy po kilkuletniej przerwie. Znaczna większość zgromadzonych w książce utworów nie była nigdy wcześniej udostępniana czytelnikom. Część z nich – te, które zachowały się wyłącznie w postaci nagrań niepowtarzalnych recytacji autora – udostępniamy w formie dźwiękowej.Zebrane tu teksty, pisane równolegle z utworami drukowanymi w ostatnich książkach poetyckich autora, stanowią ich naturalne dopełnienie. Wiele z nich to nieznane dotychczas elementy cyklów, które weszły w skład późnych tomików Białoszewskiego. Odnajdujemy tu rozpoznawalne motywy i wątki: drobne codzienne epifanie, poetyckie zapisy doświadczeń związanych z przeprowadzką do bloku na Chamowie i obserwacją świata widzianego z nowego miejsca, relacje z wizyt w dawnym mieszkaniu przy placu Dąbrowskiego i u matki w Garwolinie, opisy snów czy migawki z podróży do Egiptu, a także poetyckie groteski i skecze kabaretowe, w większości należące do cyklu „Kabaret Kici Koci”. Część wierszy stanowi poetyckie opracowanie wątków znanych dotąd jedynie z prozy dziennikowej poety. Na szczególną uwagę zasługuje zachowany jedynie w postaci nagrania „poemat-nowela” Wczasy w Oborach – najobszerniejszy niepublikowany tekst poetycki Białoszewskiego z tego okresu twórczości.Teksty pochodzą z różnych źródeł – z archiwów prywatnych, Muzeum Literatury i Biblioteki Narodowej.

„Złapało mnie w tunelu. Staję, nie pomaga. Wywlekam się schodami na górę, na Marszałkowską. Jeszcze nie rezygnuję z kupowania czapki w domach towarowych, bo chodzę z gołą głową. Koło rotundy PKO rezygnuję. Właściwie już wiem, że muszę zrezygnować natychmiast z wielu rzeczy. Boli niesamowicie za mostkiem. Słabawo. Pot się leje. Ani kroku nie można zrobić, a muszę. [...] Jest 11 rano, 28 listopada. Strach? Pomyślałem, że może tym razem jeszcze nie umrę”. Prezentujemy kolejny prozatorski tom nowej, odcenzurowanej edycji Utworów zebranych Mirona Białoszewskiego.

Drugi tom Utwor�w zebranych Mirona Białoszewskiego dokumentuje działalność Teatru Osobnego, awangardowego teatru domowego, kt�ry powstał jesienią 1955 roku, jeszcze przed oficjalnym ogłoszeniem końca socrealizmu. W ciągu ośmiu lat istnienia wystawił pięć program�w. Tylko jeden z nich stanowił adaptację fragment�w tekst�w klasycznych, cztery wcześniejsze każdy złożony z kilku osobnych kr�tkich utwor�w� były inscenizacjami oryginalnych sztuk, scenariuszy scenicznych tworzonych dla tej sceny.

Dziesiąty tom Utworów zebranych Mirona Białoszewskiego gromadzi teksty poetyckie publikowane w ksiązkach wydanych po roku 1980. Część pierwsza zawiera poezje z tomu Stara proza. Nowe wiersze, część druga stanowi zbiór wierszy Oho a część trzecia to poezje z tomu tekstów prozatorskich i poetyckich.

Prozatorskie zapiski Mirona Białoszewskiego pochodzą z okresu od czerwca 1975 roku do czerwca roku 1976. Obszerne fragmenty tej prozy miały być początkowo opublikowamne w tomie „Rozkurz”. Ksiązka ta jednak w efekcie została rozbudowana o inne części składowe, część zatytułowana „CHAMOWO” stałą się jedynie esencjinalną pigułką , zwięzłym wyciągiem z owych dziennikowych zapisów. Całość pozostała w wydawnictwie, „do druku po śmierci”, jak mówił autor.

Miron Białoszewski (1922-1983) erster Gedichtband von 1956 wurde sofort als literarisches Ereignis angesehen. Wie aus dem Nichts tauchte ein reifer, origineller Dichter auf, der überraschend neue Themen aus der Alltagswelt in die Poesie einbrachte. Ende der 50er Jahre häuften sich die Sprachexperimente einer „linguistische Poesie“, deren wichtigster Vertreter Białoszewski war. In den 60er Jahre entwickelte er eine in Vers gesetzte Prosa, die in die „Erinnerungen aus dem Warschauer Aufstand“ (1970) mündete. Die Auswahl aus Białoszewskis Werk enthält vor allem Gedichte, daneben ein paar Prosastücke sowie zwei poetologische Texte, die sich auf die Experimente mit der poetischen Sprache beziehen.

PIW wznawia Utwory zebrane Mirona Białoszewskiego. Zaczynamy od tomu czwartego, do kt�rego zostały odnalezione archiwalia, wcześniej niedostępne. Część papier�w pozostałych po Białoszewskim była przechowywana w Holandii. Dzięki wnikliwej kwerendzie obecnego spadkobiercy tej spuścizny odnalazła się większość materiał�w dotyczących ?Donos�w rzeczywistości? ? rękopis�w i maszynopis�w z autorskimi poprawkami. Dokumenty te oraz analiza białoszewskian�w, znajdujących się w Muzeum Literatury, pozwoliły redaktorce tomu przygotować niniejsza edycje. Dla nowego wydania najistotniejsza była możliwość przywr�cenia oryginalnej postaci tekstom, kt�re poddawane były zewnętrznej ingerencji. Cenzura skreślała nazwiska ?nieprawomyślnych? os�b, usuwała bądź zmieniała całe akapity, zdania, fragmenty zdań; posługiwała się poprawkami, kt�re osłabiały wymowę tekstu, zwłaszcza tyczyło to kwestii obyczajowych, reali�w społecznych, odniesień do historii. Dziś prezentujemy tekst odcenzurowany.