Gogol Mikołaj Boeken

Wybrane fragmenty korespondencji z przyjaciółmi Mikołaja Gogola, wydane w 1847 roku, były wielkim zaskoczeniem dla entuzjastów sztuki pisarskiej autora Szynela, Rewizora i Martwych dusz. Także sam tytuł, na tle wymienionych arcydzieł, nie czarował magią, nie drażnił, nie ekscytował. Korespondencja z przyjaciółmi! W dodatku wybrane fragmenty! A może to, czego Autor nie włączył do książki, było ciekawsze i prawdziwie bulwersujące? Takie mogło być pierwsze wrażenie. Zaskakiwała treść. Nie było takiej dziedziny życia społecznego i państwowego, której autor owych Wybranych fragmentów nie poddałby czy to surowej krytyce, czy też życzliwemu zatroskaniu, czy wreszcie bezwarunkowej afirmacji. Pisarz o niepodważalnym do tej pory autorytecie wypowiadał się o literaturze i sztuce, o sądownictwie i nauczaniu, o Cerkwi prawosławnej, o ziemiaństwie, udzielał rad, jak kochać Rosję, tłumaczył, czym i kim jest Rosjanin, człowiek rosyjski, jaka jest rola kobiety we współczesnej Rosji, w jaki sposób nieść pomoc ubogim i dotkniętym przez los, jak ma sprawować swój urząd gubernator, bezlitośnie piętnował korupcję i łapownictwo, krytycznie wypowiadał się o Ameryce, a dla wzmocnienia swojej niezachwianej wiary w świętą moc carskiego jedynowładztwa, powoływał się na ustne i pisemne świadectwo Aleksandra Puszkina! Wiele nauk, pouczeń, przestróg i porad Mikołaja Gogola czytamy dzisiaj z niedowierzaniem, ale i wtedy, gdy ukazała się ta książka, czytano ją i rozprawiano o niej z zakłopotaniem, zastanawiano się, jak to możliwe, by człowiek tej miary tak dalece zatracił, jak to ujął Vladimir Nabokov, „wyczucie prawdy i wolności”. A jednak jest to książka ważna, partiami fascynująca, choćby i z tego względu, że, jak przyznał sam Gogol, zagalopował się w niej jak prawdziwy Chlestakow. Feliks Netz

Opowiadania Mikołaja Gogola należą do arcydzieł literatury rosyjskiej i do ścisłego kanonu literatury światowej. W tomie znajdują się najsławniejsze opowiadania Gogola: Nos, Płaszcz i Wij. Czytelnik odnajdzie w tych krótkich utworach najistotniejsze cechy literackiego kunsztu, który wyniósł rosyjskiego pisarza do rangi mistrza komedii obyczajowej i satyrycznych utworów o życiu mniej lub bardziej zwykłych ludzi. Wciągający styl i niezwykłe poczucie humoru przyczynią się do przyjemności czytania tych drobnych, ale jakże magnetyzujących tekstów. Opowiadania Gogola wywarły ogromny wpływ na rozwój groteski i prozy fabularnej w literaturze rosyjskiej i światowej.

"Diese Erzählung des russischen Schriftstellers Nikolai Wassiljewitsch Gogol erschien im Jahr 1835 als Teil des Sammelbandes "Mirgorod" und gilt als Klassiker der russischsprachigen phantastischen Literatur. "Der Wij ist eine kolossale Schöpfung der Volksphantasie. So nennen die Kleinrussen den König der Gnomen, dessen Augenlider bis an die Erde reichen. Diese ganze Erzählung ist eine Volksüberlieferung. Ich wollte an ihr nichts ändern und gebe sie hier fast ebenso schlicht wieder, wie ich sie gehört habe" - so beschreibt Gogol die Hauptfigur dieser Novelle.

?... Wśr�d polskich przekład�w dzieł wielkiego klasyka rosyjskiego istnieje także, oczywiście przekład ?Martwych dusz?, dokonany przez Władysława Broniewskiego. Niestety, przekład ten, jak i większość przekład�w dzieł literatury rosyjskiej, pozostawia wiele do życzenia. (...)...Krzysztof Tur podjął się nowego przekładu ?Martwych dusz? (...). Przekład odznacza się wiernością ory�ginałowi i r�wnocześnie dużymi walorami literackimi. Najwyższy czas zastąpić przestarzały i zły przekład ?Martwych dusz? i nie tylko tego utworu (...) nowymi przekładami, odpowiadającymi wymogom poprawnego przekładu...- Ks. Henryk Paprocki

Opowiadana petersburskie należą do najbardziej znanych dzieł rosyjskiej literatury. Pisane były w latach 1835-36 w czasie pobytu Gogola w Sankt Petersburgu, gdzie wykładał historię na tamtejszym uniwersytecie. W czasie pobytu w wielkim mieście Gogol zetknął się z bezduszną administracją, co było powodem powstania kilku opowiadań, w których satyrycznie przedstawiał rosyjski system administracyjny, a jego nieprawidłowości oceniał w kategoriach moralnych. Tom zawiera opowiadania: Newski Prospekt, Pamiętnik szaleńca, Portet, Wózek, Nos i napisany dopiero w 1842 r. słynny Płaszcz (Szynel).