Serafin Teresa Boeken

Stan prawny: 1 lipca 2021 r. W publikacji omówiono sposoby realizacji kształcenia różnych grup uczniów z niepełnosprawnościami oraz możliwe formy spełnienia przez nie obowiązku szkolnego. Autorka odwołuje się do wiedzy z zakresu pedagogiki specjalnej, reformowanych norm prawa i ich praktycznej realizacji. W książce poruszono m.in. takie zagadnienia, jak: zasady organizacji nauczania uczniów z orzeczeniem o potrzebie kształcenia specjalnego, wymagania kwalifikacyjne i zadania kadry pedagogiczno- specjalistycznej, realizującej obowiązkowe i dodatkowe zajęcia z dziećmi i młodzieżą w przedszkolach, szkołach, placówkach publicznych oraz niepublicznych, organizacja wczesnego wspomagania rozwoju, sposoby finansowania kształcenia specjalnego. Poradnik ułatwi nauczycielom, dyrektorom szkół i placówek, a także organom prowadzącym te podmioty właściwe rozpoznawanie potrzeb uczniów z niepełnosprawnościami i dostosowywanie nauczania do ich potencjału psychofizycznego i wymagań edukacyjnych. Rodzicom dzieci potrzebujących kształcenia specjalnego pomoże natomiast zrozumieć proces dydaktyczno-wychowawczo-rehabilitacyjny przeprowadzany w szkole.

Publikacja łączy wiedzę z zakresu pedagogiki specjalnej i prawa, lokując się w obszarze szeroko zarysowanych zagadnień polityki oświatowej i reform edukacyjnych. Podjęta tematyka należy do kluczowych w kontekście przemian edukacji specjalnej ostatnich dwóch dekad. Nie bez znaczenia jest doświadczenie Autorki w zakresie działań reformatorskich podejmowanych w swojej pracy zawodowej - jest ono widoczne w wielu fachowych i kompetentnych analizach aktów prawnych i opisów zachodzących przemian. Nie jest to więc temat przypadkowy, można stwierdzić, że stanowi nadbudowę doświadczeń zawodowych i kontynuację poprzednich prac badawczych. Intensywne przemiany w zakresie modernizacji prawa oświatowego, ich następstwa w postaci realizacji zaprojektowanych zmian oraz faktyczne przeobrażenia wzbudzają wiele kontrowersji - także w obszarze wychowania i kształcenia uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi. Dobrze więc, że powstała praca, która stanowi z jednej strony kompetentny przegląd obowiązującego prawa w omawianym zakresie a z drugiej - próbę eksploracji określonego wycinka ich realizacji w praktyce szkolnej. Publikacja powstała we współpracy z Wyższą Szkołą Administracyjno-Społeczną w Warszawie.

Książka stanowi prezentację doświadczeń zdobytych podczas realizowania działań na rzecz małych dzieci zagrożonych niepełnosprawnością i niepełnosprawnych oraz ich rodzinom przez placówki zakwalifikowane do realizacji pilotażu programu rządowego WWKSC. Gwarancją wysokiego poziomu merytorycznego wykonania zadań programowych bezpośrednio z dziećmi, była dobrze zaplanowana strategia działań i stworzenie w systemie międzyresortowym optymalnego modelu działań lokalnych na rzecz wielospecjalistycznej, kompleksowej i ciągłej pomocy dzieciom zagrożonym niepełnosprawnością lub niepełnosprawnym od momentu wykrycia takiej potrzeby. Przy założeniu, że dany samorząd przejawia wolę zaspokajania potrzeb w zakresie wczesnego wspomagania rozwoju i wczesnej interwencji medycznej, jego działania powinny być skupione na zapewnieniu koordynacji organizacyjno-finansowej i interinstytucjonalnej w taki sposób, aby służyła wyrównywaniu szans i późniejszym sukcesom edukacyjnym i wychowawczym. Prezentowana praca składa się z siedmiu rozdziałów części teoretycznej i trzech rozdziałów części empirycznej. W pierwszych rozdziałach części teoretycznej przedstawiono m.in. dostępne dane statystyczne, które uzasadniają potrzebę podejmowania działań programowych, charakterystykę obecnej sytuacji i bariery w realizacji działań międzyresortowych. Kolejne rozdziały identyfikują adresatów programu, cele, zadania i przewidywane efekty tych działań oraz założenia organizacyjne i standardy wymagań stawiane placówkom wnioskującym o rekomendację do prowadzenia działań programowych. Istotne informacje dotyczące międzyresortowego finansowania działań na rzecz dzieci zawiera 6 rozdział. W części empirycznej przedstawiono rezultaty dwuletniego wdrażania programu WWKSC dotyczące: działań koordynujących program, spełniania warunków konkursowych umożliwiających placówkom uzyskanie rekomendacji do programu, spełniania warunków formalnych i merytorycznych przez rekomendowane placówki, analizy zależności między czynnikami związanymi z tworzeniem systemu, a obecnym etapem realizacji założeń programowych, oraz raport z bezpośredniej pracy programowej z dziećmi. Opis wybranych wniosków stanowi egzemplifikację dokonanej pracy przygotowawczej niektórych placówek do uczestnictwa w programie. Uzyskane rezultaty zostały sformułowane w podsumowaniu każdego rozdziału, jak również w zakończeniu pracy i wnioskach końcowych.