Ostatni tabor to opowieść o polskich Romach i peerelowskim zakazie romskich
wędr�wek i końcu ich dawnego świata. W 1996 roku z Tarnowa wyruszył pierwszy
Tabor Pamięci Rom�w, kt�ry miał nie tylko przypomnieć ten zakaz, ale też
odwiedzić największe w Polsce, poza obozami koncentracyjnymi, miejsca kaźni
Cygan�w w czasie II wojny światowej. Na kanwie wędr�wek z Taborem Pamięci
autorka opowiada o odkrywaniu ?cygańskiego świata?. Sięga do wspomnień z
dzieciństwa, odnajduje cygańskie wątki w dawnych lekturach, filmach i
obrazach, wykorzystuje relacje świadk�w ostatnich lat taborowego życia
polskich Rom�w, a także dokumenty peerelowskich urzęd�w i jednostek MSW
zgromadzone w archiwum Instytutu Pamięci Narodowej. Ostatni tabor to opowieść
o romantycznym świecie tabor�w i o brutalnej ingerencji władz państwowych w
tradycyjny styl życia Rom�w, kt�ra zepchnęła ich na margines życia społeczno-
ekonomicznego.
Ich życiorysy przez wiele dziesięcioleci pomijano milczeniem albo fałszowano.
Prawdę o ich służbie dla Rzeczpospolitej, a także o tym, jak i z czyich rąk
zginęli, najczęściej wykreślał ołówek cenzora. Milczano o białej fladze
wywieszonej na Westerplatte w drugim dniu walki, o ostatniej bitwie Armii
Krajowej pod Surkontami, o śmierci w czasie strajku głodowego komendanta
Okręgu Lubelskiego AK, podstępnie wywiezionego do obozu w ZSRR. Nie wolno było
wspominać o miejscu pochowania ostatniego komendanta Narodowych Sił Zbrojnych,
zabitego strzałem w tył głowy w więzieniu mokotowskim, i wielu innych
sprawach, za którymi kryli się prawdziwi bohaterowie. Ale Wyklęte życiorysy to
książka nie tylko o tych odważnych do końca mężczyznach. To także opowieść o
wspaniałych kobietach, które przez wiele powojennych lat wbrew decyzjom
komunistów prowadziły prywatną wojnę o odnalezienie mężów, ojców lub braci. O
uczczenie ich pamięci, o to, by ich nazwiska znalazły się w podręcznikach, na
tablicach pamiątkowych i pomnikach. O tym, jak pamiętają „swoich”, ale nie
tylko „swoich” bohaterów, o ich nieprawdopodobnym uporze, niepowodzeniach i
sukcesach opowiada ta niezwykła książka. Jolanta Drużyńska – dziennikarka
związana z rozgłośnią Polskiego Radia w Krakowie, autorka cenionych reportaży
i audycji dokumentalnych dotyczących kontrowersyjnych i mało znanych wydarzeń
z najnowszej historii. Jej artykuły ukazują się w prasie krajowej i
polonijnej. Współpracowała przy pisaniu książki o Piotrze Skrzyneckim pióra
Joanny Olczak-Ronikier oraz przy wydaniu albumu Piwnicy pod Baranami. Wraz ze
Stanisławem M. Jankowskim była współautorką książki Kolacja z konfidentem.
Piwnica pod Baranami w dokumentach SB oraz scenariuszy do kilku filmów
dokumentalnych. Stanisław Maria Jankowski – absolwent historii Uniwersytetu
Jagiellońskiego, jako publicysta debiutował w 1965 r. Autor kilku tysięcy
publikacji w prasie krajowej i zagranicznej, także polonijnej, oraz słuchowisk
radiowych i scenariuszy do filmów dokumentalnych dla TVN Historia. Twórca
wielu wystaw historyczno-dokumentalnych, eksponowanych m.in. w Nowym Jorku,
Londynie, Paryżu, Bostonie, Lwowie i wielu innych miastach. Spod jego pióra
wyszło dwadzieścia książek poświęconych poświęconych Armii Krajowej i zbrodni
katyńskiej. Wieloletni redaktor „Biuletynu Katyńskiego”, konsultant
historyczny filmu Katyń w reżyserii Andrzeja Wajdy.
