Regiewicz Adam Boeken

Czwarty tom serii Audiowizualne Aspekty Kultury w Ponowoczesności podejmuje zagadnienie polityczności mediów. Pojęcie polityczności rozumiane jest przez autorów jako rodzaj wpływu sfery publicznej, społecznej czy kulturowej na komunikację międzyludzką toczącą się za pośrednictwem mediów. Te ostatnie ujmowane są nie tyle przez pryzmat technologii, ale także jako mechanizm komunikacji społecznej. Autorzy, analizując poszczególne media: muzykę, radio, telewizję oraz media cyfrowe, podejmują refleksję nad wpływem tychże mediów na budowanie powszechnych znaczeń poprzez zawłaszczanie wyobraźni i utrwalanie pewnych kalek kulturowych. Jednocześnie zwracają uwagę, jak mechanizm uwodzenia, czy wręcz zniewalania odbiorcy przez te media jest przez nie sankcjonowany i traktowany jako narzędzie kontroli społecznej.

Mediewalizm wobec zjawisk audiowizualnych i nowych mediów podejmuje zagadnienie średniowieczności rozumianej jako sposób uobecniania się średniowiecznych dyskursów kulturowych w różnych kategoriach widowiskowości i audiowizualności kultury współczesnej. Odwołując się do imagologii i antropologii kulturowej, tematyka książki oscyluje wokół współczesnych zjawisk społeczno-kulturowych, udostępnianych odbiorcy przede wszystkim poprzez przekaz audiowizualny lub przez inne formy widowiskowe, w których elementem konstytutywnym staje się kategoria atrakcji rozumiana jako realizacja średniowiecznych konstrukcji, mechanizmów, dyskursów, symboli. Autor stara się pokazać jak dużo we współczesnych rytuałach życia zbiorowego, widowiskach i dyskursach publicznych, narracjach audiowizualnych i nowych mediach pozostałości po wiekach średnich, a tym samym zadaje pytanie o świadomość bądź nieświadomość recepcji średniowiecza w kulturze współczesnej, oraz o pojawiające się fantazmaty tegoż średniowiecza, jego klisze, makiety, kalki uobecniane na różnych poziomach i w różnych przestrzeniach dyskursu kulturowego. Podjęta analiza pozwala lepiej zrozumieć sytuację dzisiejszego człowieka w zglobalizowanej i zmedializowanej rzeczywistości, określić jego tożsamość i czynniki ją kształtujące. Wpisuje się w myśl Giambatisto Vico, który jako pierwszy dostrzegł prawidłowość polegającą na powtarzalności paradygmatów historyczno-kulturowych w kolejnych epokach, oraz w dyskusję na temat znaczenia recepcji w dalszym rozwoju kulturowym, jej dynamikę „niedokładnego” powtórzenia.