Dubicki Andrzej Boeken

Niniejsza książka prezentuje mało znany w Polsce aspekt I wojny światowej, mianowicie operacje prowadzone na froncie rumuńskim w 1916 i 1917 roku. Szczególną uwagę autor poświęcił trzem bitwom kampanii letniej 1917 roku stoczonym pod Mărăşti, Mărăseşti i Oituz, które do dnia dzisiejszego stanowią część chlubnych tradycji armii rumuńskiej. W pracy omówiono także walkę dyplomatyczną, jaką obie strony walczące w Wielkiej Wojnie musiały stoczyć, by skłonić Rumunię do opowiedzenia się po ich stronie. Niewątpliwym paradoksem historii był fakt uzyskania w wyniku wojny przez Rumunię wszystkich terenów do których zgłaszano roszczenia, czyli zarówno Transylwanii, jak i Besarabii. Wspomniana kampania letnia, która okazała się być zwycięską dla Rumunii zamykała de facto działania na tym froncie, okazała się także doskonałą trampoliną polityczną dla generała Alexandru Averescu, który w okresie międzywojennym na czele Partii Ludowej, bazującej na jego wojennej sławie, wywarł piętno na dzieje Rumunii.

Rozwój polityczny ziem rumuńskich uzależniony był na początku XIX w. od rozwoju wypadków w Imperium Osmańskim, co w kategoriach politycznych wymuszało recepcję wzorca orientalnego. Dopiero decyzje pokoju w Adrianopolu w 1829 r. otworzyły możliwość budowy nowoczesnego społeczeństwa w księstwach rumuńskich. Proces ten był długotrwały, a orientalne wzorce pozostawały przez długi czas istotnym elementem składowym stosunków społecznych i politycznych. Casus Rumunii jako państwa, w którym funkcjonował specyficzny system partyjny, stanowił motyw do podjęcia badań nad tym tematem. Należy podkreślić, iż niniejsza monografia w porównaniu z innymi pracami, poświęconymi systemowi partyjnemu Rumunii, prawdopodobnie po raz pierwszy obejmuje tak szerokie spektrum czasowe. W niniejszej pracy dokonano analizy funkcjonowania systemu partyjnego Rumunii w okresie monarchii, czyli w latach 1866–1947. Autor przedstawił uwarunkowania i ewolucję omawianego systemu na podstawie literatury przedmiotu oraz własnych badań z wykorzystaniem kwerend archiwalnych.