Marek Urban Boeken

Książka Etyka a problem podmiotu poświęcona jest bardzo ważnemu i aktualnemu zagadnieniu, jakim jest sposób rozumienia podmiotu. Autorzy wychodzą ze słusznego założenia, że problem ten ma kluczowe znaczenie dla etyki swoiste rozchwianie współczesnej kultury, którego przejawem jest utrata (a na pewno znaczące osłabienie) zdolności do uzgadniania stanowisk w istotnych kwestiach poprzez dyskurs filozoficzny albo publiczny, powodowane jest w dużym stopniu kłopotami związanymi ze swoistym rozmyciem się koncepcji podmiotu. Książka jest w mojej ocenie bardzo interesującą monografią. Porusza istotny i dynamiczny problem relacji pomiędzy etyką a sposobem rozumienia podmiotu, który jest centralnym przedmiotem sporu we współczesnej filozofii i kulturze. Choć sami autorzy preferują koncepcję mocnego podmiotu, to starają się przy tym w sposób rzeczowy i bezstronny odnieść do odmiennych stanowisk. Dzięki temu czytelnik ma okazję zapoznać się z dorobkiem kilku interesujących współczesnych myślicieli, którzy nie są bardzo szeroko znani polskiemu odbiorcy. To stanowi dużą dodatkową wartość publikacji.

Autorzy monografii stawiają sobie za cel możliwie wszechstronne ujęcie fenomenu, jakim niewątpliwie jest transhumanizm. Moim zdaniem monografia dobrze wywiązuje się z tak postawionego zadania. Ujmuje omawiane zjawisko w sposób bez wątpienia interdyscyplinarny, próbując ukazać je z różnych perspektyw, w ujęciu zarówno diachronicznym, jak i synchronicznym oraz, co ważne, w większości przypadków bez wyraźnych uprzedzeń natury światopoglądowej, religijnej itp. W publikacji pojawiają się zatem różne próby ujęcia i przybliżenia czytelnikowi transhumanizmu, między innymi jako epistemicznego układu odniesienia, ideologii, światopoglądu, quasi-religii, filozofii, utopii. Autorzy tekstów zasadnie dowodzą, że wszystkie te określenia ujmują pewne aspekty wzmiankowanego fenomenu jako swego rodzaju prognozę tego, co może, ale niekoniecznie musi zaistnieć w przyszłości, przynajmniej nie w takiej postaci, jaką wyobrażają sobie najbardziej reprezentatywni przedstawiciele transhumanistycznej wizji człowieka i społeczeństwa, np. Max More, Nick Bostrom, Ray Kurzweil czy John Harris. Transhumanizm otwiera nowe obszary badawcze dla naukowców z bardzo różnych dyscyplin, o czym zaświadcza recenzowana publikacja. Jestem przekonany, że jej ukazanie się na polskim rynku wydawniczym jest jak najbardziej pożądane.

Úvod A Slovo sa telom stalo a prebývalo medzi nami (Jn 1, 14). Prológ z Jánovho evanjelia sa nás vždy akosi zvláštne dotýka. Nechce sa nám totiž uveriť, že Boh sa stal telesným človekom, ako sme my sami. Splnil nám odvekú túžbu dosiahnuť ho, lebo v Synovi sa rozhodol žiť uprostred nás ako pravý človek, aby zachránil aj našu telesnú schránku. Cieľom týchto rozjímaní je najmä priblížiť si novosť Ježišovho zmŕtvychvstalého a osláveného tela (2. kapitola) tak, ako ho opísal pápež Benedikt XVI. v trilógii Ježiš Nazaretský druhá časť. Tiež sa zamyslíme nad niektorými podstatnými odkazmi slovami a gestami vzkrieseného Krista, ktoré adresoval apoštolom a rodiacej sa Cirkvi (3. kapitola). Predchádzať im bude vyznanie viery vo vzkriesenie tela (1. kapitola), aby sme o tajomstve a posolstve Kristovho zmŕtvychvstania uvažovali v čo najužšom zjednotení s ním v ňom, lebo už počas života máme na ňom živú účasť. Tieto rozjímania o vzkriesení Pána sú akýmsi zavŕšením trilógie, presnejšie, voľným pokračovaním mojich dvoch predchádzajúcich kníh: Láska za LÁSKU (rozjímania o utrpení Krista) a Blahoslavenstvá prísľuby šťastia a nádeje (rozjímania nad Ježišovým verejným účinkovaním). Pri príprave rozjímaní som čerpal aj zo súkromného zjavenia Ježiša Krista Márii Valtorte v dielach: Evanjelium, ako mi bolo odhalené. Hoci nepatrí k pokladu viery, ani ho nezlepšuje, ani nedopĺňa, predsa nám pomáha hlbšie chápať osobu a tajomstvo Ježiša Krista, ale najmä nás povzbudzuje kráčať za ním. V takomto prípade veriaci ho môžu rozvážne prijať,1 lebo jeho ovocie je z Ducha Svätého. Viaceré rozjímania sú obohatené aj o spiritualitu svätej Kláry z Assisi, keďže sú osobitne pripravené pre jej dcéry s veľkou vďakou za ich povolanie a dobro v Cirkvi.

Mój biogram zawarty jest w części narracyjnej, uważny czytelnik może odróżnić prawdę od fikcji. A właściwie, co to jest prawda? Urodziłem się w 1951 roku w Poznaniu… Jestem byłym żołnierzem zawodowym, obecnie na emeryturze. Służba w wojsku to najważniejszy etap mojego życia, który wypadł mi „w ciekawych czasach” naszej historii. Wojsko ukształtowało moją osobowość, otworzyło horyzonty poznawania i rozumienia świata. Przygotowało fizycznie i mentalnie na wszystkie trudności oraz by uparcie dążyć do celu i być odpowiedzialnym za podejmowane działania służbowe. W jednym mnie nie zmieniło – „pomimo usilnych agitacji i przekonywań” do ideologii marksistowsko-leninowskiej pozostałem sobą. Nie zająłem „ściśle określonego stanowiska”. A właściwie je zająłem. Zawsze miałem na względzie trzy fundamenty: Bóg, Honor, Ojczyzna. Może zabrzmi to patetycznie, ale kocham Polskę i nigdy bym Jej nie zdradził. Słowa w cudzysłowie pochodzą z opinii specjalnej, do której udało mi się kiedyś dotrzeć. Dziś po latach od odejścia z wojska śni mi się ten sam sen w różniących się nieznacznie szczegółach, lecz sens zawsze ten sam. Przygotowuję się do objęcia służby oficera dyżurnego jednostki wojskowej, mam udać się na odprawę i zaprzysiężenie wart i służb. Biegam coraz bardziej zdesperowany i szukam pasa albo mapnika lub innej części umundurowania. Budzę się w wielkim stresie.

Prečo je pre slovenskú kinematografiu tak dôležité byť autorom? Čo status autora umožňuje? A kedy sa autorstvo stáva problematické? Kniha Identita autora popisuje premeny vo vnímaní slovenskej kinematografie v rokoch 2012 až 2017 a krok po kroku odkrýva predstavy, s ktorými sa spája slovenský film (napríklad široko rozšírené presvedčenie o tom, že slovenský film je nuda), ako sa rozhoduje o udeľovaní grantovej podpory, ale predovšetkým, ako sa vytvára identita autora u začínajúcich filmových tvorcov. Kniha na príklade zistených problematických oblastí navrhuje konkrétne riešenia založené na súčasných výskumoch v organizačnej a školskej psychológii – kniha popisuje základné predpoklady, ktoré ľuďom umožňujú byť kreatívnymi a aktívne prinášať nové a inovatívne myšlienky. Tým získava presah a uplatniteľnosť nielen pre ľudí pracujúcich v umení, ale i vo vedení škôl či organizácií.

Publikácia prehľadným spôsobom predstavuje metodológiu kvalitatívneho výskumu na konkrétnych príkladoch zo sociálneho sveta umenia. Čitatelia a čitateľky sú krok-po-kroku oboznámení s rôznymi metodologickými nástrojmi, ktoré sú uplatniteľné na zber (napríklad voľné asociácie, hĺbkové interview, reflexívny denník, autoetnografia, umelecký výskum) a analýzu dát (tematická analýza). Pre vedecké publikum kniha predstavuje pokročilejšie nástroje na vizualizáciu kvalitatívnych dát (napr. multidimenzionálne škálovanie), ktoré sa ukazujú ako dôležitý aktuálny trend v medzinárodnom kontexte. Kniha je zameraná na praktickú aplikáciu poznatkov a jej cieľom je umožniť publikovať výsledky či už v záverečných (bakalárskych, diplomových či doktorských) prácach, alebo vo vedeckých (impaktovaných karentovaných) žurnáloch.