Polityka i estetyka Bruno Jasieński awangarda socrealizm

Meer over het boek

W powszechnym odbiorze Jasieński postrzegany jest jako nadwrażliwy chłopiec, który dał się zwieść naukom Marksa, lub jako przeniewierca dokonujący tragicznych wyborów. Wiele interpretacji jego twórczości wskazuje na nieprzystawalność awangardy i socrealizmu, sugerując istnienie dwóch Jasieńskich. Taki redukcjonizm prowadzi do hierarchii sztuk, gdzie ostatnie powieści jawią się jako efekt zgnębienia „piękna” przez stalinizm, a awangardowa poetyka jako wynik dążenia do artyzmu. To podejście trywializuje problem polityczności estetyki, zamiast pogłębiać wiedzę o jej materialnym i społecznym charakterze. Aby lepiej zrozumieć twórczość Jasieńskiego, należy zrezygnować z opowiadania o relacjach estetyki i polityki jako o serii gwałtownych zerwań, a skupić się na kategoriach trwania i przepływu. Przełomy są skutkami mozolnych procesów, a nie jedynie periodyzującymi cięciami. Fragment książki ukazuje Jasieńskiego jako kawiarnianego dandysa i futurystycznego ekscentryka, ale także jako piewcę radzieckiego totalitaryzmu. Kasper Pfeifer bada różne formy podskórnej jedności w twórczości pisarza, od młodzieńczych liryków po socjalistyczne groteski. W jego analizach ujawnia się głębokie powinowactwo awangardy i socrealizmu, a twórczość Jasieńskiego staje się poszukiwaniem estetycznej formuły z pełnym politycznym potencjałem.