Kto tu rządzi - ja czy mój mózg? Neuronauka a istnienie wolnej woli

Meer over het boek

Ojciec neuronauki poznawczej i autor Istoty człowieczeństwa przedstawia skłaniające do refleksji argumenty przeciwko powszechnemu przekonaniu, że nasze życie jest w pełni zdeterminowane przez procesy fizyczne, a co za tym idzie - nie jesteśmy odpowiedzialni za swoje czyny. W ostatnich latach upowszechnił się pogląd dominujący w nauce o ludzkim m�zgu: ponieważ światem fizycznym rządzą prawa fizyczne, a nasz m�zg stanowi część tego świata, prawa fizyczne determinują r�wnież nasze zachowanie, a nawet naszą świadomą jaźń. Wolna wola nie ma znaczenia - powtarza się niczym mantrę, żyjemy w `zdeterminowanym` świecie. To nieprawda - twierdzi znany neuropsycholog Michael S. Gazzaniga w swojej wnikliwej, skłaniającej do refleksji książce, opartej na jego wystąpieniach w ramach Wykład�w Gifforda - jednej z najważniejszych serii wykład�w poświęconych religii, nauce i filozofii. W książce Kto tu rządzi? autor przedstawia pogląd, że umysł, kt�ry jest wytworem proces�w fizycznych w m�zgu, `ogranicza` m�zg, podobnie jak samochody są ograniczane przez wytwarzany przez siebie ruch uliczny. Pisząc `we właściwy sobie spos�b - dowcipnie i bezpretensjonalnie` - jak to ujął Steven Pinker - Gazzaniga pokazuje, że determinizm niezmiernie osłabia nasze poglądy na temat ludzkiej odpowiedzialności. Pozwala zab�jcy twierdzić: `To nie ja go zabiłem - to m�j m�zg`. Gazzaniga dowodzi przekonująco, że niezależnie od ostatnich odkryć naukowych dotyczących fizycznych mechanizm�w umysłu, istnieje niezaprzeczalna ludzka rzeczywistość: Jesteśmy odpowiedzialnymi podmiotami, kt�re winny ponosić odpowiedzialność za swoje czyny, ponieważ źr�dło odpowiedzialności tkwi w sposobie, w jaki ludzie zachowują się w interakcjach z innymi, a nie w ich m�zgach. Ta niezwykła książka porusza problemy z dziedziny neuronauki, psychologii, etyki i prawa i choć czyni to w spos�b lekki i przystępny, oferuje głębokie wnioski. Kto tu rządzi? jest ważnym głosem jednego z najwybitniejszych myślicieli naszych czas�w. MICHAEL S. GAZZANIGA jest dyrektorem Centrum Badania Umysłu SAGE na Uniwersytecie Kalifornijskim w Santa Barbara, prezesem Instytutu Neuronaki Poznawczej, pomysłodawcą i dyrektorem projektu Prawo a Neuronauka, realizowanego przez Fundację MacArthura, a także członkiem Amerykańskiej Akademii Nauki i Sztuki, Instytutu Medycyny oraz Narodowej Akademii Nauk. Mieszka w Kalifornii.