Krzysztof Garbacz Boeken

„Wzdłuż Nysy Łużyckiej” to podróż śladem najciekawszych zabytków znajdujących się na terenach położonych po obu stronach tej rzeki. Nysa, stanowiąca granicę pomiędzy Polską a Niemcami, swoje źródła ma po czeskiej stronie Gór Izerskich. W północnej części Czech, leżącej w obrębie kraju libereckiego, szczególnie interesująca jest architektura zamków i pałaców oraz otaczających je krajobrazów. Autor opisuje także miejsca położone na terenach polsko- niemieckich przygranicznych, po stronie polskiej wchodzących w skład województw dolnośląskiego (powiat zgorzelecki) i lubuskiego (powiaty żarski i krośnieński). Na terenach Niemiec proponuje zajrzeć do przygranicznych miejscowości, które położone są w Saksonii, w powiecie Görlitz i w Brandenburgii, na obszarze powiatu Spree-Neiße. Krzysztof Garbacz pokazuje różnorodność zabytkowej architektury, krajobrazu i kultury, przybliżając czytelnikom również kontekst historyczny tych terenów. Fotografie powstałe podczas podróży autora uzupełniają część tekstową przewodnika i zachęcają do odwiedzenia opisywanych w nim miejsc.

Ponad 100 lat temu na terenie leśnego regionu zwanego Biłgorajszczyzną, wówczas leżącego na zachodnim skraju Imperium Rosyjskiego, splotły się losy trzech rodzin. Byli to Mysakowscy, Nowakowscy i Gryblewscy, do których z czasem dołączyli Kucharscy. Niewiele bym wiedział o losach niektórych ich przedstawicieli, gdyby nie to, że szczęśliwie zachowały się do dziś archiwalia w mojej rodzinie po kądzieli, jak listy, kartki pocztowe, dokumenty urzędowe itp., wzbogacone nagraniami na taśmie magnetofonowej i dyktafonie ze wspomnieniami kuzynek: Jadwigi Karpińskiej z Mysakowskich i Hanny Dąbrowskiej z Gryblewskich, a także mojej mamy Aliny Garbacz z domu Kucharskiej. […] Z czasem, w miarę zapoznawania się z treścią dokumentów, coraz bardziej zagłębiałem się w skomplikowane, niekiedy pełne dramatyzmu życiorysy niektórych członków opisywanych w niniejszej książce rodzin, którzy z racji swoich profesji byli zmuszeni kilkakrotnie w swoim życiu do zmiany miejsca zamieszkania. […] Pisząc książkę dążyłem do formy, która byłaby do takiego stopnia przejrzysta, żeby czytelnik mógł zrozumieć skomplikowane wątki genealogiczne i odnaleźć się w gąszczu powiązań i relacji rodzinnych, i jednocześnie przedstawić losy niektórych bohaterów w sposób interesujący nie tylko dla osób z kręgu rodzin opisywanych w niniejszej publikacji. Aby ten cel osiągnąć, postanowiłem podzielić książkę na dwie części, z których pierwsza została poświęcona losom Mysakowskich, Nowakowskich i po części Kucharskich, za sprawą mojego dziadka Mariana Kucharskiego – męża Haliny z Mysakowskich. Natomiast w drugiej części przedstawiam perypetie bohaterów z rodziny Gryblewskich na kanwie legend, różnych dokumentów, a przede wszystkim licznej, niezwykle interesującej korespondencji, w znacznej części autorstwa Eugeniusza Gryblewskiego. W korespondencji tej, kierowanej do najbliższych, zwłaszcza do żony Bronisławy, odnajdujemy między innymi obrazy życia zwykłych ludzi, szukających szczęścia na Kresach w czasach II Rzeczypospolitej, następnie boleśnie doświadczonych podczas sowieckiej i hitlerowskiej okupacji. (ze Wstępu)